Sportakkoord
Iedereen in onze gemeente moet plezier kunnen beleven aan sport en bewegen en zich kunnen ontwikkelen. Iedereen heeft een eigen reden om te sporten of te bewegen. De uitgangspunten zijn verweven in het lokale sportakkoord Oisterwijk.
In het Sportakkoord II ligt de nadruk op drie ambities, die weergeven wat de partners uit het speelveld samen willen bereiken om de sport in Nederland, en dus ook in Oisterwijk te versterken. Die ambities zijn ook leidend in de
Het gaat om de volgende ambities:
- Het fundament op orde
- Een groter bereik
- Meer (zichtbare) betekenis
De ambities worden in Sportakkoord II toegelicht en er wordt beschreven welke stappen in Oisterwijk
worden gezet om bij te dragen aan deze ambities.
Wil je meer informatie over het Sportakkoord 2.0, wil je als vereniging, ondernemende sportaanbieder of welzijnsorganisatie een bijdrage leveren.
Bel (06) 42 05 95 20 of mail naar jelle@natuurlijkgezondoisterwijk.nl.
1. Inleiding
Op 14 december 2022 is het Sportakkoord II ‘Sport versterkt’ vastgesteld. Dit akkoord is in overleg tussen het ministerie van VWS, NOC*NSF, VNG en VSG en het Platform Ondernemende Sportaanbieders (POS) opgesteld. De ambities en uitgangspunten in dit akkoord vormen het kader voor de herijking van het Sportakkoord Oisterwijk.
1.1 Van Sportakkoord II ‘Sport versterkt’ naar Herijking Oisterwijks Sport- en beweegakkoord
In dit document beschrijven we de herijking van het huidige Sportakkoord. We beschrijven de huidige en toekomstige organisatie en inhoud. En we beschrijven welke stappen nog gezet zullen worden. In Oisterwijk willen we dat de organisatie en uitvoering van het Sportakkoord een continu lerend proces is. Dat betekent dat we naast dit moment van herijking doorlopend in gesprek blijven. Dit om het Lokaal Sportakkoord Oisterwijk zo waardevol mogelijk te laten zijn voor de inwoners van en organisaties in Oisterwijk.
1.2 Hoe hebben we dit traject opgepakt?
De herijking is vormgegeven in 2 stappen. De eerste stap is volledig opgepakt en uitgevoerd door de voormalig regisseur van het Sportakkoord Oisterwijk. Wat zij gedaan heeft:
- Op verzoek van de gemeente, samen met een aantal leden uit het kernteam van het Sportakkoord, een gesprek gehad om door te nemen hoe zij de afgelopen sportakkoord-periode ervaren hebben, wat ze bereikt hebben, wat ze geleerd hebben en wat ze mee willen nemen in de volgende periode
- De eerste versie van de herijking werd opgesteld in de vorm van een ingevuld format
- Het ingevulde format is half april gedeeld met het hele kernteam en de gemeente
- Feedback vanuit het kernteam werd verwerkt in het format en ingepast in dit document “Herijking Sportakkoord Oisterwijk”
- Herijking Sportakkoord Oisterwijk doorgenomen met de gemeente en de adviseur lokale sport
- Laatste feedback verwerkt in het document “Herijking Sportakkoord Oisterwijk”
Met deze herijking is een eerste stap gezet. Zoals hierboven genoemd blijven we doorlopend in gesprek om de organisatie en uitvoering van het Sportakkoord Oisterwijk te verbeteren. Er zullen dus ook na deze herijking nog verschillende stappen gezet worden om nieuwe partners te betrekken en deze een rol te geven in de doorontwikkeling van het akkoord. Deze worden hierna ook verder toegelicht.
2. Terugblik op resultaten Sportakkoord Oisterwijk 2020-2023
In het najaar van 2020 is het startsein gegeven voor de uitvoering van het Sportakkoord Oisterwijk. Vanuit de sport- en beweegaanbieders was de behoefte aan een verenigingsondersteuner kenbaar gemaakt. Door het inschakelen van bureau Negen als sportformateur is er ook vanuit dezelfde organisatie een verenigingsondersteuner aangetrokken. Door de opleving van Covid-19 in het najaar van 2020 en het voorjaar van 2021 bleek het een uitdaging om te starten met de uitvoering van de activiteiten in het Sportakkoord. Toch is per 1 mei 2021 de verenigingsondersteuner gestart en zij was tevens de regisseur van het Sportakkoord Oisterwijk. Zij ondersteunde het kernteam en de projectgroepen om stappen te zetten in de opzet/uitvoering van de opgestelde acties. Ook was zij deel van het team Natuurlijk Gezond Oisterwijk, dat actief is in de gemeente om de doelgroepen senioren, mensen met een beperking en basisschooljeugd aan het sporten en bewegen te krijgen.
2.1 Wat hebben we al bereikt? Wat is het startpunt voor de herijking
In het Sportakkoord Oisterwijk zijn 3 thema’s beschreven te weten:
- Natuurlijk Gezond Opgroeien, dat zich richtte op kinderen
- Natuurlijk Gezond Meedoen, dat zich richtte op senioren en mensen met een beperking
- Natuurlijk Gezond Verenigen, dat zich richtte op de sportverenigingen en sportaanbieders
Op elk thema waren er ambities en acties benoemd, te weten:
- Natuurlijk Gezond Opgroeien:
Ambities:
- Kwalitatief goed bewegingsonderwijs op scholen
- Aandacht voor bewegen bij de jongste doelgroep (0-4 jaar)
- Deskundigheidsbevordering van pedagogische medewerkers
- Ouderbetrokkenheid in de sport vergroten
- Financiële mogelijkheden voor kinderen, ouders en partners zijn inzichtelijk en bereikbaar
- Organiseren van sportdagen op scholen door en voor jongeren i.c.m. verenigingen
- Verbindingen leggen met sport- en beweegaanbieders in de wijk
Acties:
- Stichting Leergeld en het declaratiefonds onder de aandacht brengen bij ouders van kinderen bij verenigingen
- Organiseren van Sport4Kids voor alle basisscholen in de gemeente
- Verbinding leggen tussen combinatiefuncties, basisscholen en 2College om te kijken waar het naschools sportaanbod kan worden uitgebreid
- Wensen en behoeften van VO-leeftijdsgroep in kaart brengen
- Beter benutten van schoolpleinen en speelplaatsen in de wijken en buurten
- Focus op samenwerking tijdens gym en sport bij kinderopvang
- Naschools sportaanbod bij sportpark/vereniging. Leegstaande velden hiervoor gebruiken. Afwisselen in verschillende sporten. Evt. in samenwerking met BSO
- Versterken van de kwaliteit van het bewegingsonderwijs middels coaching en begeleiding van leraren in het onderwijs (gymondersteuning)
- Beweegaanbod i.s.m. kinderopvang, waarbij ook gewerkt wordt aan deskundig- heidsbevordering van pedagogische medewerkers (bijv. Humankind pilot)
- Ouder-kind sport stimuleren. Ouders/verzorgen benutten als doelgroep bij bijv. naschools programma
- Natuurlijk Gezond Meedoen:
Ambities:
- Opbouwen en onderhouden van een netwerk rondom sport, zorg en welzijn
- Stimuleren van ontmoeting, participatie en zelfredzaamheid
- Het sport- en beweegaanbod voor inactieve inwoners vindbaar en bereikbaar maken
- Kennismaken met sport voor alle doelgroepen
- Actieve en gezonde inwoners met extra aandacht voor leeftijdsgroep 20-65 jaar
Acties:
- Focus op het binnenhalen van de doelgroep 55+. Sportinitiatieven opzetten vanuit Sportpark Stokeind
- Organiseren en doorzetten van de Nationale Sportweek
- Stimuleren en ondersteunen van lokale initiatieven en evenementen m.b.t. uitbreiding van aanbod voor senioren (fitheidstesten, vitaliteitsdagen, etc.)
- Bekendheid vergroten voor Aangepast Sporten
- Verbeteren van de samenwerking en afstemming zorg- en welzijnsprofessionals en verschillende sport- en beweegaanbieders
- Stimuleren van toegankelijkheid van sport voor mensen met een beperking
- Ontwikkelen van een pagina/app voor een overzicht van alle sportaanbieders
- Sportmarkt met clinics voor speciale doelgroepen organiseren (i.c.m. verenigingen)
- Initiëren, organiseren en begeleiden van sport- en beweegactiviteiten en zorgen voor overdracht
- Samen met werkgevers en het bedrijfsleven kijken om sport te faciliteren voor werknemers
• Natuurlijk Gezond Verenigen:
Ambities:
- Sport- en beweegaanbieders werken onderling en met andere partners samen
- Sportaccommodaties moeten multifunctioneel gebruikt worden
- Samen sponsors zoeken en samen clinics organiseren
- Aangepast sportvormen ontwikkelen en een platform maken om doelgroepen uit te breiden
- Het aanbod inzichtelijk maken voor iedereen
Acties:
- Middels een platform/website inzichtelijk maken voor iedereen wat er mogelijk is en welke evenementen er zijn
- Sportaanbieders stimuleren om informatie up to date te houden
- Transparante communicatie vanuit de gemeente over het beleid m.n. op het gebied van vastgoed en ruimte (erfpacht, huren van velden, eigen terrein, etc.)
- Organiseren van laagdrempelige activiteiten voor (niet) leden om nieuwe aanwas te vergaren
- Gebruik maken van gezamenlijke plannen binnen verenigingen: elektriciteit en onderhoud
- Organiseren van een jaarlijkse bijeenkomst voor besturen van verenigingen voor uitwisseling ervaringen, gezelligheid en kennismakingen
- Zelfbeheer binnen de verenigingen stimuleren (velden en hallen bezetten)
- Meer sporten binnen één vereniging samenbrengen
- Veilige sportomgeving bieden voor iedere sporter, bijv. door inzet van een vertrouwenspersoon
In hoofdstuk 4 beschrijven we de status van de activiteiten en in hoeverre deze in de herijking worden aangepast. Als sfeerimpressie delen we op de laatste pagina’s een aantal foto’s van activiteiten vanuit het Sportakkoord.
2.2 Welke partijen zijn er betrokken?
In Oisterwijk zijn verschillende partijen in meer- of mindere mate betrokken. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de betrokken partijen en hun rol in de uitvoering van het Sportakkoord. We zijn trots dat we zoveel organisaties kunnen noemen maar we realiseren ons ook dat we veel organisaties missen en dat de betrokkenheid van een deel van de organisaties veel meer zou mogen worden.
Naam organisatie | Aanvoerder | Betrokken |
---|---|---|
Anni-Luistert | X | |
Aquadivi duikvereniging | X | |
BC de Shuttelaer | X | |
BS de Coppele | X | |
Contour De Twern | X | |
FitXpert Oisterwijk | X | |
Danserswijk | X | |
Gemeente Oisterwijk | X | |
GGD Hart voor Brabant | X | |
Kidsbootcamp Oisterwijk | X | |
Medifit Fysiotherapie | X | |
MHC HOCO | X | |
MTV Stokeind | X | |
Natuurlijk Gezond Oisterwijk | X | |
Ontmoeting in beweging | X | |
Optisport Den Donk | X | |
PCO Petanque Club Oisterwijk | X | |
Powerwalkingclub Oisterwijk | X | |
RVS Fevior | X | |
Sportverenigingen Stokeind Moergestel | X | |
SBO Mozaik | X | |
Schaakvereniging Oisterwijk | X | |
SportArena | X | |
Sport- en zorgatelier WY-zorg | X | |
Sportief Wandelen Oisterwijk | X | |
SV Roef! | X | |
Stichting Gympoint! | X | |
Taxandria atletiek | ||
Team Coolen | X | |
TV Sla Raak | X | |
VSO Verenigde Senioren Oisterwijk | X | |
Volleybalclub Haaren | X | |
VV Trinitas | X | |
Zwemvereniging OZC’57 | X | |
Steunpunt Aangepast Sporten | X |
2.3 Wat zijn de wijzigingen geweest in de afgelopen jaren?
In 2021 is er gestart met 10 acties. Sommige acties waren daarvoor al geïnitieerd en uitgevoerd en sommige waren nieuw. Daarnaast bestond het kernteam aan de start uit acht personen. Helaas heeft de clubmanager van Peakz Padel (commerciele sport) zich teruggetrokken uit het kernteam vanwege drukte. Een half jaar later is daarvoor de locatiemanager van Optisport (ook commercieel sportaanbod) voor in de plaats gekomen.
2.4 Welke succesfactoren en struikelblokken hebben we al ontdekt?
In de uitvoering van het Sportakkoord hebben we verschillende succesfactoren en struikelblokken ontdekt. Deze lessen nemen we mee in de toekomstige uitvoering. Zo zijn succesfactoren het concreet formuleren van acties en het aanstellen van aanvoerders per projectgroep om deze acties aan te jagen. Ook het regelmatig overleggen met de projectgroepen, het kernteam en de regisseur en beleidsmedewerker zijn succesfactoren.
Struikelblokken die we hebben ervaren zijn het beoordelen van nieuwe aanvragen aan de hand van een beoordelingsformat. Dit format bleek niet altijd sluitend/duidelijk antwoord te geven op ingediende aanvragen. Daarnaast vonden een aantal kernteamleden het lastig om aanvragen af te keuren van collega-sportverenigingen, terwijl hun eigen aanvragen wel goedgekeurd werden.
3. Hoe ziet het herijkte lokale speelveld eruit?
3.1 Kernteam
Het Kernteam Sportakkoord Oisterwijk bestaat uit vrijwilligers die betrokken zijn bij verschillende sportverenigingen, professionals uit de sport voor basisonderwijs, senioren en mensen met een beperking, een eigenaar van een fysiotherapiepraktijk, een eigenaar van commercieel sportaanbod en de beleidsmedewerker sport van de gemeente. Elk Kernteamlid was in fase 1 van het Sportakkoord gekoppeld aan een thema en samen met een projectgroep verantwoordelijk voor de uitvoering van de bijbehorende acties. Hieronder de namen, functies en het thema(‘s) waaraan hij/zij gekoppeld waren:
Naam | Functie | Betrokken bij thema |
---|---|---|
Paula Marclis | Beweegcoach onderwijs | Opgroeien |
Jelle vd Elzen | Beweegcoach senioren, mensen met een beperking, locatiemanager WY-Zorg | Meedoen |
Inge van Lierde | Commissielid VV Trinitas | Verenigingen |
Roel Bakker | Voorzitter Taxandria atletiek | Verenigingen |
Stefan Verhagen | Eigenaar Medifit Fysiotherapie | Meedoen |
Sofie de Haas – later werd dit Bas Nijnens | Manager Peakz Padel Locatiemanager Optisport | Alle 3 de thema’s |
Nicole van Helvoirt | Beleidsmedewerker sport gemeente | Alle 3 de thema’s |
Rian Spaan | Verenigingsondersteuner Regisseur Sportakkoord | Alle 3 de thema’s, vooral verenigingen |
Op dit moment is er een mooie verdeling van betrokkenheid van verschillende soorten organisaties. Echter met het oog op de toekomst is het wellicht interessant om minder vanuit de aanvoerders van specifieke activiteiten te kijken en meer vanuit overkoepelende organisaties als vertegenwoordiging van het onderwijs, welzijn, zorg en sport- en beweegaanbieders.
3.2 Coördinator sport en preventie
De coördinerende rol van het Sportakkoord Oisterwijk werd tot mei 2023 ingevuld door de verenigingsondersteuner die tevens de regisseursrol voor het Sportakkoord nam. Deze verenigingsondersteuner verzorgde de organisatorische kant, denk aan het organiseren van de kernteamoverleggen en ook stimuleerde zij de aanvoerders/projectgroepen in de organisatie en uitvoering van de verschillende activiteiten.
Deze coördinerende rol wordt de komende maanden omgezet naar de rol van Coördinator Sport en Preventie. Door het vertrek van de verenigingsondersteuner heeft Jelle van den Elzen (al lid van het kernteam) aangegeven interesse te hebben in de rol van Coördinator Sport en Preventie.
Jelle is daarmee de beoogd coördinator sport en preventie. Formeel moet dit de komende weken nog bevestigd worden door beide partijen. Hij is te bereiken via: Jellevandenelzen@wyzorg.nl.
3.3 Adviseur lokale sport
In de periode 2020-2023 is Marja Nieuwenhuis minimaal betrokken geweest bij het Sportakkoord Oisterwijk als adviseur lokale sport. Dit was op advies van de gemeente. De verenigingsondersteuner werd in dezelfde periode ook als nieuw geïntroduceerd, waardoor het verwarrend zou worden voor sport- en beweegaanbieders om weer een nieuw persoon bekend te maken. De rol van adviseur lokale sport is landelijk gewijzigd. Daardoor zal ook deze rol in Oisterwijk veranderen.
“In elke regio in Nederland is een adviseur lokale sport actief die zorgt voor een goede samenwerking tussen alle lokale sportorganisaties en de gemeente. En die de verbinding legt tussen landelijk beleid en de lokale praktijk.
Dit alles met het doel om sportclubs en andere sportaanbieders te versterken en hun maatschappelijke waarde te vergroten.
De adviseurs lokale sport die in de periode van 2023 tot en met 2026 zijn aangesteld, spelen samen een belangrijke rol bij het waarmaken van de ambities die zijn vastgelegd in Sportakkoord II. Ze hebben de gezamenlijke taak om een landelijk dekkend netwerk van sterke lokale sportnetwerken te realiseren. Daarnaast adviseren ze over de rol van sport in de gemeente en in relatie met andere beleidsterreinen. Ook zorgen ze dat de lokale Sportakkoorden zo goed mogelijk worden uitgevoerd.
De adviseur lokale sport is - namens alle sportbonden, Platform Ondernemende Sportaanbieders en NOC*NSF - de verbindende schakel binnen het lokale sportnetwerk” (bron: https://nocnsf.nl/Sportakkoord/adviseur-lokale-sport)
Marja Nieuwenhuis zal ook in de komende jaren de rol van adviseur lokale sport in Oisterwijk gaan invullen.
4. Ambities
In het Hoofdlijnen Sportakkoord II ligt de nadruk op drie ambities, die weergeven wat de partners samen willen bereiken om de sport in Nederland te versterken. Die ambities zijn ook leidend in de Herijking van het Sportakkoord Oisterwijk.
Het gaat om de volgende ambities:
- Het fundament op orde
- Een groter bereik
- Meer (zichtbare) betekenis
De ambities worden hieronder toegelicht en er wordt beschreven welke stappen in Oisterwijk worden gezet om bij te dragen aan deze ambities.
4.1 Het fundament op orde
De voorwaarden om te kunnen sporten en daar plezier aan te beleven, moeten worden verbeterd zodat mensen niet afhaken. Met het fundament wordt gedoeld op de mensen, organisaties, cultuur (waarden en normen) en materiele voorzieningen in de sport. Investeren in kwalitatief sterke sportaanbieders die toegankelijk en veilig zijn voor iedereen. Een inclusieve, veilige en positieve sportcultuur, die beter meegaat in maatschappelijke ontwikkelingen. En die sterk genoeg is om nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden.
Er zijn meerdere activiteiten vanuit het huidige Sportakkoord die bijdragen aan het fundament op orde krijgen/houden in Oisterwijk. Deze activiteiten gaan we doorzetten en verbeteren om tot een nog steviger fundament te komen. In de verschillende thema's van het Sportakkoord worden acties ingezet. Daarnaast zullen in deze nieuwe Sportakkoord periode aanvullende activiteiten worden opgezet.
Hoe versterken we het fundament van de sportsector in Oisterwijk?
4.1.1. Actieve toeleiding naar passend sportaanbod
In de eerste fase van het Sportakkoord is de beweegcoach senioren en mensen met een beperking al bezig geweest met het initiëren, organiseren en begeleiden van sport- en beweegactiviteiten en zorgen voor overdracht (zie hoofdstuk 2.1 thema Natuurlijk Gezond Meedoen, actie 9). Dit kan nog verbeterd worden en dat gaan we doen door het inzetten op actieve toeleiding naar passend sportaanbod. Momenteel is er vanuit Uniek Sporten Midden Brabant en Sport- en zorgatelier WY-zorg een actieve toeleiding naar passend sportaanbod. Deze beweegcoach voor senioren en mensen met een beperking maakt ook deel uit van het team Natuurlijk Gezond Oisterwijk.
4.1.2. Wegnemen financiële belemmeringen om te gaan sporten
In de eerste fase van het Sportakkoord heeft de gemeente Stichting Leergeld actief onder de aandacht gebracht in de boekjes van Sjors Sportief/creatief die aan het begin van het schooljaar op alle basisscholen zijn uitgedeeld (Zie hoofdstuk 2 thema Natuurlijk Gezond Opgroeien, actie 1). Dit kan nog uitgebreid en verbeterd worden. Daarom gaat de gemeente Oisterwijk duidelijkheid creëren over de beschikbare financiële ondersteuning voor mensen met een laag inkomen. Beschikbare financiële ondersteuning (zoals het Declaratiefonds en Stichting Leergeld) gaat door de gemeentelijke communicatieafdeling meer en beter gecommuniceerd worden naar inwoners.
4.1.3. Jong vaardig in beweging
Momenteel staan er op bijna alle basisscholen in de gemeente Oisterwijk een vakleerkracht gymonderwijs vanuit het Sportbedrijf Tilburg, die ook onderdeel uitmaken van het team Natuurlijk Gezond Oisterwijk. Dit geeft aan dat de gemeente Oisterwijk het belangrijk vindt dat er kwalitatief goed bewegingsonderwijs aangeboden wordt op de basisscholen. Hiernaast willen we de samenwerking tussen onderwijs, kinderopvang, sportaanbieders, jeugdzorg, JGZ en vakleerkrachten gymonderwijs versterken. Hierbij willen we dat de nadruk komt te liggen op zowel het ontwikkelen van de motorische vaardigheden EN dat kinderen kunnen ontdekken waar zij hun sportplezier uit halen en welke sport- en spelvorm het meest bij hun past. Daarbij willen we ook dat voor de allerkleinsten bewegen onderdeel wordt van hun (opvang)dag.
In de eerste fase van het Sportakkoord is er een poging gedaan door de verenigingsondersteuner, beweegcoach jeugd, Humankind en omni-sportvereniging Roef! In Moergestel om sporten en bewegen bij de allerkleinsten tijdens hun opvangdag mogelijk te maken. Toentertijd waren er wel stappen gezet, maar liepen Humankind en de sportvereniging tegen allerlei regels en vergunningen aan die nodig waren. Daar zijn ze wel mee aan de slag gegaan. Ter opvolging kan het contact tussen verschillende partijen hersteld en uitgebreid worden. Inmiddels is ook bekend dat er op meerdere plekken binnen de gemeente (zoals o.a. bij Den Donk en bij de tennisvereniging in Haaren) actie ondernomen wordt om de samenwerking te zoeken tussen sportverenigingen/-aanbieders en kinderopvang/BSO.
4.1.4. Het sport- en beweegaanbod in Oisterwijk wordt zichtbaar, vindbaar en bereikbaar
In de eerste fase van het Sportakkoord is de projectgroep Natuurlijk Gezond Verenigen actief aan de slag gegaan met dit actiepunt en zijn er verschillende aanbieders bekeken en willen er vele verenigingen en aanbieders hun aanbod plaatsen. Er zijn een aantal aanbieders die een platform kunnen inrichten, waarmee de gemeente, samen met (een) sportvereniging(en), een gesprek aan gaan. De gemeente vind het namelijk belangrijk dat de wensen vanuit de sportverenigingen hierin ook meegenomen worden. Daarnaast is er ook al een bestaand platform in de gemeente Oisterwijk, dat breder is dan alleen sport. Ook naar die optie wordt nog gekeken. Van daaruit zal, in overleg met de communicatieafdeling van de gemeente, een keuze gemaakt worden en het (eventuele nieuwe) platform ingericht samen met de sportverenigingen en sportaanbieders.
4.1.5. Het merendeel van alle sportaanbieders werkt in 2026 met de basiseisen sociale veiligheid
Het is belangrijk dat mensen terecht komen in een veilige en plezierige sportomgeving. Daarom willen we dat, vooral de sportaanbieders en -verenigingen die werken met jeugd en kwetsbare doelgroepen, voldoen aan de basiseisen sociale veiligheid. In fase 1 van het Sportakkoord Oisterwijk is hier nog niets mee gedaan. Een verenigingsondersteuner kan sportaanbieders en -verenigingen helpen om deze basiseisen te realiseren. Deze basiseisen zijn: - VOG’s voor alle vrijwilligers; - Gedragscode Sport; - Een vertrouwenscontactpersoon aanstellen; - Cursus en/of e-learning voor trainers en coaches.
4.1.6. Ruimte voor sport en bewegen
Om de openbare ruimte beter te benutten en in het bijzonder het gebruik van Sportpark Den Donk te stimuleren, heeft de gemeente in samenspraak met Taxandria handbalvereniging een nieuw handbalbuitenveld aangelegd met daarnaast en omheen een multifunctioneel sportveld. Dit veld is algemeen toegankelijk en kan door iedereen gebruikt worden. Daarnaast gaan de beweegcoaches jeugd en de beweegcoaches voor senioren en mensen met een beperking zoveel mogelijk tijdens hun sportlessen gebruik maken van dit veld. In de gemeente Oisterwijk zijn er, naast dit multifunctionele veld, nog vele andere ruimtes waar sporten steeds meer openbaar toegankelijk wordt. De gemeente staat ervoor open om hierin te helpen.
4.2 Een groter bereik
Meer mensen voelen zich aangesproken en uitgenodigd om te gaan sporten/ bewegen. De sector moet meer inclusief worden, zodat niemand meer drempels voelt om te (blijven) genieten van sport. We streven naar kansengelijkheid. Bereik gaat ook over het organiseren van een passend aanbod en prikkelen van de vraag ernaar. Het gaat ook over het inspireren van mensen met waardevolle topsport. Niet iedereen heeft behoefte om te sporten, maar er is nu nog een te grote groep mensen die we onvoldoende weten te bereiken. Omdat het lokale aanbod niet aansluit bij de behoefte, omdat er belemmeringen zijn om mee te doen, omdat het bestaande sportaanbod onvoldoende ontsloten wordt, of omdat we te bescheiden zijn in het delen van succesverhalen.
Hoe wordt het bereik van het Sportakkoord in Oisterwijk vergroot? En hoe zorgen we er daarmee voor dat het aantal mensen die we in beweging brengen groeit?
Er zijn meerdere activiteiten vanuit het huidige Sportakkoord die bijdragen aan het vergroten van het bereik van sport en het Sportakkoord in Oisterwijk. Deze activiteiten gaan we doorzetten en verbeteren om tot een nog groter bereik te komen. In de verschillende thema's van het Sportakkoord worden acties ingezet. Daarnaast zullen in deze nieuwe Sportakkoord periode aanvullende activiteiten worden opgezet.
4.2.1 Uitbreiden kernteam met commerciële sport
Momenteel zitten er vrijwilligers van sportverenigingen, professionele partners uit zorg/welzijn en onderwijs, de gemeente en een fysiotherapeut in het kernteam. Door het vertrek van de clubmanager van Peakz Padel is er een tijd lang niemand vanuit de commerciele sport betrokken geweest. De locatiemanager van Optisport wil graag betrokken worden in het Sportakkoord en wordt daarom toegevoegd aan het kernteam. Hij geeft ook aan een groot netwerk en bereik te hebben naar inwoners van de gemeente Oisterwijk, zodat hij het Sportakkoord goed onder de aandacht kan brengen. Ook Anytime Fitness Haaren heeft kenbaar gemaakt betrokken te willen worden in het kernteam. De nieuwe coördinator sport en preventie zal dit op gaan pakken.
4.2.2 Passend sportaanbod en prikkelen van de vraag ernaar
Er zijn bij verschillende sportverenigingen nieuw aanbod ontwikkeld, zoals bij Rugbyclub de Oisterwijk Oysters. Daar wordt via het Ouderenfonds Oldstars Walking Rugby aangeboden voor senioren. Ook Taxandria handbal is bezig met het opzetten van walking handbal bij hun vereniging. Ter uitbreiding hiervan kan een verenigingsondersteuner per sportaanbieder in kaart brengen wat het huidige aanbod is en wat er aangepast of toegevoegd zou kunnen worden. De beweegcoaches jeugd, beweegcoach voor senioren en mensen met een beperking en jongerenwerk R-newt staan dichtbij de doelgroepen en zij zouden kunnen inventariseren wat de sportbehoeftes van de inwoners zijn. Vervolgens kan er gekeken worden of er een match of mismatch is en kan er een plan gemaakt worden hoe dit overeen te komen met elkaar.
4.2.3 Sport4Kids!
Jaarlijkse sportdag voor alle basisscholen in de gemeente i.c.m. sportverenigingen en -aanbieders
Jaarlijks organiseert het team van Natuurlijk Gezond Oisterwijk een grote sportdag waaraan alle basisscholen in de gemeente kunnen deelnemen. Ook sportverenigingen en sportaanbieders worden benaderd, om een clinic te organiseren zodat de basisschoolkinderen kennis kunnen maken met hun sport. In de praktijk doen hier bijna alle basisscholen uit de gemeente aan mee. Ook de scholen in de kernen Moergestel en Haaren. Er zijn tot nu toe ook nog steeds genoeg sportverenigingen/-aanbieders die iets willen aanbieden voor de kinderen. De gemeente gaat, samen met het team van Natuurlijk Gezond Oisterwijk, na de zomervakantie van 2023, de sportactiviteiten t.b.v. sportstimulering voor basisschoolleerlingen evalueren. Hierbij zal de vraag meegenomen worden of Sport4Kids gecontinueerd zal blijven worden of niet.
4.3 Meer (zichtbare) betekenis
Betekenis gaat over de waarde van sport, topsport en sportief bewegen voor de hele maatschappij. Sport geeft energie, plezier, inspiratie en zingeving in het dagelijks leven van zij die het beoefenen of volgen, maar levert ook een bijdrage aan maatschappelijke doelen zoals het tegengaan van eenzaamheid en kansenongelijkheid of het bevorderen van gezondheid. Laten zien wat de kracht van sport is zodat met een duidelijke Social Return On Investment andere partijen zich (blijvend) verbinden aan sport. ‘Sport in all policies’ is het bieden van bieden van meerwaarde als sportsector aan andere maatschappelijke domeinen.
Hoe maken we de betekenis van sport en bewegen in Oisterwijk zichtbaar en hoe benutten we die?
We zullen in Oisterwijk verbinding zoeken met GALA, IZA, School & Omgeving. Dit doen we intern binnen de gemeente en extern met (maatschappelijke) organisaties. De beleidsadviseur sport is actief betrokken bij het vormgeven van het Gezond en Actief Leven Akkoord en zal samen met de coördinator sport en preventie continu de link leggen tussen sport en bewegen en de andere domeinen en opgaven.
Een mogelijkheid om de betekenis van sport en bewegen meer te benutten in Oisterwijk is door de maatschappelijke waarde van die voorzieningen te vergroten en bijdragen aan de betekenis die sport heeft voor andere domeinen.
Daarnaast willen we de ‘Social return on investment’ van sport- en bewegen actief gaan uitdragen naar andere domeinen om zo de betekenis van sport meer zichtbaar te maken. De Social Return on Investment (SROI) geeft de maatschappelijke kosten en opbrengsten weer die gerelateerd zijn aan mensen die sporten en bewegen en weegt ze tegen elkaar af.
4.3.1 Communiceren van successen
De successen van het Sportakkoord, de sportverenigingen en sportaanbieders wordt nog te weinig gecommuniceerd. Er wordt heel wat ondernomen op het gebied van sport en gezondheid, zowel vanuit het akkoord als vanuit de sportverenigingen en -aanbieders, maar er wordt vergeten om mee naar buiten te treden. Het zou goed zijn als iemand vanuit de BRC een actieve rol neemt in de communicatie van de successen. Daarnaast kan door inzet van lokale media sport en de betekenis van sport lokaal zichtbaar gemaakt worden. Hierbij worden zowel fysieke als digitale communicatiekanalen bedoeld, zoals lokale krantjes, websites en sociale media.
Tenslotte gaan de beweegcoaches van Natuurlijk Gezond Oisterwijk een presentatie geven aan de Raad van de gemeente Oisterwijk, waarbij ze waarbij ze vertellen wat ze allemaal doen en wat dat oplevert voor de gemeente. Hierbij gaan ze vooral vertellen wat hun successen zijn geweest van de afgelopen jaren.
5. Werkwijze
We gaan de komende periode werken aan de doorontwikkeling van het kernteam van het Sportakkoord. Hierbij kijken we naar personen, taken, bevoegdheden en bijvoorbeeld ook naar overlegfrequentie en monitoring/evaluatie van het Sportakkoord.
5.1 Betrekken lokale partners
We gaan de herijking in het najaar breder bespreken met betrokken partijen. Waarbij we nadrukkelijk contact gaan zoeken met alle sportaanbieders. Zowel de verenigingen als de ondernemende sport als de ongeorganiseerde sport willen we betrekken in het uitvoeren van het Sportakkoord. We zoeken contact met het Platform ondernemende sport om te bepalen hoe we de ondernemende sportaanbieders in Oisterwijk het beste kunnen betrekken. Hiervoor kan afstemming gezocht worden met de Adviseur lokale sport. De ongeorganiseerde sport willen we betrekken door meer openbare communicatie vanuit het Sportakkoord te doen en inwoners te vragen ook vanuit die sportdeelname aan te sluiten bij de doorontwikkeling van het Sportakkoord. De nieuwe coördinator sport en preventie zal in het najaar 2023 een bijeenkomst organiseren om samen naar de toekomst van het sportakkoord te kijken én ook nadrukkelijk successen van de afgelopen periode onder de aandacht te brengen.
We gaan de rol van coördinator sport- en preventie invullen om een nieuwe vliegende start te maken met het verder uitvoeren van het Sportakkoord. Tegelijkertijd gaan we met het kernteam en andere partners in overleg hoe de functie coördinator sport- en preventie ingevuld dient te worden. Een belangrijke taak voor de coördinator sport- en preventie wordt in ieder geval het betrekken van de hele lokale gemeenschap bij het Sportakkoord.
5.2 Sociale veiligheid en integriteit
In Oisterwijk gaan we aan de slag met een plan van aanpak om sociale veiligheid en integriteit bij alle sportaanbieders te stimuleren en te ondersteunen. Dit plan van aanpak wordt gezamenlijk door de coördinator sport en preventie en de toekomstige verenigingsondersteuner opgesteld. De hoofdlijnen van het plan van aanpak zal worden: er wordt een overzicht gemaakt van de huidige stand van zaken m.b.t. sociale veiligheid bij alle sportaanbieders en dit wordt in kaart gebracht. Vervolgens zal er een overzicht gemaakt worden welke sportaanbieder nog waaraan moet werken en kan er collectieve en/of individuele ondersteuning gegeven worden door de verenigingsondersteuner. In dit proces kan de samenwerking worden gezocht met de Taskforce Kindermishandeling Regio Hart van Brabant.
Daarnaast realiseren we ons dat we in Oisterwijk niet uniek zijn. Daarom willen we ook graag regionaal optrekken in het opstellen van een plan van aanpak. Ook willen we leren van de ervaringen die landelijk worden opgedaan. We vragen onze adviseur lokale sport ons te informeren rondom landelijke voorbeelden/kansen en ontwikkelingen. Het streven is dat de verenigingen minimaal moeten voldoen aan de basiseisen sociale veilige sport (VOG’s, vertrouwenscontact-persoon, gedragsregels en het doorlopen van een e-learning).
5.3 Clubondersteuning
Voorheen werd de clubondersteuning vervult door de verenigingsondersteuner. Zij is sinds half april uit dienst en daarom wordt de clubondersteuning momenteel tijdelijk ingevuld door de beleidsadviseur en beleidsmedewerker sport van de gemeente. De gemeente is voornemens een nieuwe verenigingsondersteuner aan te stellen, waardoor er één direct aanspreekpunt zal zijn voor de clubs.
Clubondersteuning is een belangrijk onderdeel voor sportclubs om bestaande uitdagingen aan te gaan en zich klaar te maken voor de toekomst. Om dit te realiseren is het belangrijk dat het duidelijk is waar de clubs deze ondersteuning kunnen krijgen. Het creëren van een lokale “sportloket” naast de beleidsadviseur en -medewerker kan één van de mogelijkheden zijn om dit te organiseren. Eén plek waar elke ondersteuningsvraag gesteld kan worden waarachter verschillende organisaties (onder andere de gemeente, bonden, services, Rabobank etc.) achter zitten die de ondersteuningsvraag kunnen oppakken. De gemeente Oisterwijk gaat onderzoeken op welke manier zij een “sportloket” lokaal of regionaal (bijvoorbeeld met 1 à 2 buurtgemeenten) kan realiseren. Voor het inrichten en verbeteren van clubondersteuning wordt een plan gevormd door de beleidsadviseur sport en de coördinator sport- en preventie. Hiervoor wordt ook contact gezocht met de adviseur lokale sport.
5.4 Lokaal sportplatform
In de gemeente Oisterwijk is momenteel een digitaal sportplatform vanuit Natuurlijk Gezond Oisterwijk, namelijk www.natuurlijkgezondoisterwijk.nl. Daarnaast is er ook het platform Wegwijs in Oisterwijk, dat naast sport nog veel breder informatie geeft op het gebied van zorg, werk, geldzaken, jeugd en gezin, wonen en vervoer. Zoals eerder aangegeven wordt er, samen met sportverenigingen, onderzocht of en hoe dit ingevuld kan worden.
Ook hierin is Oisterwijk niet uniek en willen we ook graag regionaal overleggen rondom succesfactoren en struikelblokken. Ook hier willen we leren van de ervaringen die landelijk worden opgedaan. We vragen onze adviseur lokale sport ons te informeren rondom landelijke voorbeelden/kansen en ontwikkelingen.
5.5 Inzet lokale functionarissen sport en bewegen (voorheen buurtsportcoaches)
We hebben bestaande afspraken met partijen die hier inzet op plegen. Zo hebben we een aantal fte. beweegcoaches jeugd, beweegcoaches meedoen (die zich voornamelijk richten op mensen met een beperking en senioren) en een cultuurcoach.
We zijn op de hoogte van de nieuwe Bestuurlijke afspraken Brede Regeling Combinatiefuncties 2023-2026. Tot op heden bekostigde de gemeente een deel van de bevoegde vakleerkrachten. Middels een afbouwregeling in de periode 2023-2026 werken we toe naar een model waarin het bewegingsonderwijs vanuit het onderwijs wordt gefinancierd en waarin de gemeente het extra aanbod bovenop de onderwijstijd financiert.
5.6 Monitoring
We zullen in Oisterwijk meewerken aan de activiteiten rondom monitoring en evaluatie die in het kader van het Sportakkoord en de Brede SPUK plaatsvinden in de periode 2023–2026.
6. Financiering
In onderstaande tabel staan de bedragen die Oisterwijk de komende jaren gaat ontvangen vanuit de Brede Specifieke uitkering voor het Sportakkoord. Dit budget gaat door het kernteam besteed worden om de ambities en acties uit het herijkte sportakkoord uit te voeren.
2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
Sportakkoord | € 21.731,48 | € 21.731,48 | € 21.731,48 | € 16.708,86 |